Παλαιοχριστιανικός Ναός Κάτω Από Τζαμί Χαληλ Μπεη



Στο κέντρο της συνοικίας της Παναγίας, στη συμβολή των οδών Ανθεμίου και Μεχμέτ Αλή βρίσκεται το τέμενος του Χαλήλ Μπέη. Εξαιτίας της γεωμορφολογίας του χώρου πολλοί επιστήμονες είχαν κατά καιρούς διατυπώσει τη θεωρία ύπαρξης χριστιανικής βασιλικής κάτω από το τέμενος. Οι εργασίες αναστήλωσης του μνημείου κατά τα έτη 2005, 2006 και 2008 επιβεβαίωσαν τη θεωρία αυτή: κάτω από το τέμενος υπήρχε χριστιανική βασιλική, πιθανόν της Αγίας Παρασκευής. Πρόκειται για μια τρίκλιτη δρομική βασιλική με ημικυκλική κόγχη και νάρθηκα, συνολικών εξωτερικών διαστάσεων 23,00×16,00 μ. Προφανώς ήταν ξυλόστεγη, εξαιτίας του μικρού πάχους των τοίχων της, και τα κλίτη διαιρούνταν είτε με πεσσότοιχους είτε με εναλλαγή πεσσών και κιόνων. Οι διαστάσεις του νάρθηκα είναι 16,00×5,50 μ. Η τοιχοποιία αποτελείται από λαξευμένους και αργούς λίθους του τοπικού πετρώματος από το οποίο έχουν οικοδομηθεί και τα άλλα δημόσια έργα της πόλης (τείχος, υδραγωγείο, ακρόπολη). Ως συνδετικό υλικό χρησιμοποιείται ασβεστοκονίαμα. Το μνημείο έχει στοιχεία που δεν καθιστούν απίθανη την αρχική οικοδόμησή του στα ύστερα παλαιοχριστιανικά χρόνια. Η αρχιτεκτονική χάραξή του και η πρώτη φάση τοιχοποιίας της κόγχης με τις πλίνθινες ζώνες και το χοντροτριμμένο κεραμίδι παραπέμπουν σε πρώιμα παραδείγματα που εντάσσονται στην παλαιοχριστιανική περίοδο. Εντούτοις, η απουσία χαρακτηριστικών παλαιοχριστιανικών ευρημάτων δεν επιτρέπει τη συναγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.